Poczekaj – proszę

Nauka cierpliwego czekania jest niezmiernie istotna dla wygody i komfortu codziennego życia z naszym psem. Komenda „po/czekaj – proszę” ma oznaczać dla naszych psiaków „hej, zastopuj na chwilę, poczekaj, za chwilę będziesz mógł kontynuować”. Oznacza więc chwilowe wstrzymanie się psa w tym co robi, by za moment mógł robić to dalej. 

Z umiejętności tej możesz korzystać w naprawdę wielu sytuacjach, dla przykładu: przy wchodzeniu do auta mówisz psu „czekaj”, po czym otwierasz bagażnik, drzwi, przygotowujesz miejsce dla psa, po czym mówisz „proszę” i dopiero wtedy pies melduje się na miejscu. Przy wychodzeniu z auta otwierasz drzwi/bagażnik, mówisz „czekaj”, przygotowujesz psa do wyjścia, upewniasz się, że na zewnątrz nie ma zagrożeń i pozwalasz psu wyjść. Kolejny przykład: zbliżasz się do przejścia przez ulicę, gdy pies dochodzi do skraju chodnika, słyszy „czekaj”. Upewniasz się, że możecie przejść i dajesz sygnał do dalszego marszu komendą „proszę”. Albo musisz sprzątnąć qpę – mówisz psu „czekaj”, zbierasz złoto, a gdy jesteś gotowy, dajesz sygnał do kontynuacji spaceru komendą „proszę”. Czy też szykujesz posiłek dla psa – pies przybiega do Ciebie, ale słyszy „czekaj”, po czym przygotowujesz w spokoju posiłek, stawiasz miskę na podłogę i zapraszasz psa do konsumpcji komendą „proszę”. A to jest raptem kilka z mnóstwa sytuacji, w których spokojne czekanie bardzo nam pomaga.

ETAP 1 – miska

Stan przed psem „twarzą w twarz”. W jednym ręku trzymaj smycz (jeśli pracujesz ze smyczą), w drugim miskę. Wydaj komendę „czekaj” i w tym samym momencie wrzuć smakołyk do miski trzymanej na wysokości barku. Po chwili opuść miskę na wysokość biodra, przesuwając ją wzdłuż swojego boku. Jeśli pies stoi/siedzi spokojnie, nie próbuje dostać się do miski – powiedz „proszę” i zdecydowanym gestem postaw miskę na podłodze, by pies mógł zjeść smakołyk. Jeśli natomiast próbuje dostać się do miski, po tym, jak opuścisz ją do biodra – ręka wraca do pozycji wyjściowej (na wysokość barku). 

Ważne: nie powtarzaj komendy, wycofaj miskę do pozycji wyjściowej w ciszy. Gdy pies się uspokoi – ponownie opuść miskę na biodro. Jeśli znowu spróbuje podejść do miski, ponownie ręka z miską wraca do pozycji wyjściowej (ponownie w ciszy, bez powtarzania komendy). Ale jeśli pies nie spróbuje – powiedz „proszę” i postaw miskę na podłodze, by pies mógł zjeść smakołyk.

Gdy wysokość biodra przestanie być wyzwaniem – obniż miskę na długość ręki. Gdy i to macie wypracowane tak, że za każdym powtórzeniem pies nie interesuje się zawartością miski, kolejnym etapem jest kolano, potem łydka, potem kostka, a na końcu podłoga.

Docelowo ten etap wygląda tak: „czekaj” > miska na podłogę > prostujesz się > „proszę”

Ważne: gdy będziesz podnosić poprzeczkę, poprzez niższe opuszczanie miski, zadbaj o to, by ruch, którym opuszczasz miskę, był jednostajny, bez zatrzymań. Czyli np. wychodzisz z etapu opuszczania miski na długość ręki i chcesz opuszczać na wysokość kolana. W kolejnej powtórce powiedz „czekaj”, wrzuć smakołyk do miski trzymanej na wysokości barku i jednostajnym, zdecydowanym ruchem opuść miskę na wysokość kolana. Nie rób po drodze „przystanków”, czyli krótkich zatrzymań na wysokości biodra, czy długości ręki. Dlaczego? Po pierwsze – nie ma powodu, by tak robić: jeśli pies ruszy do miski opuszczanej do kolana, to ją po prostu podniesiesz. Po drugie – do tej pory uczyłeś psa, że jeśli zatrzymasz miskę, a pies się nie ruszy, to dasz mu zjeść smakołyk. I na takim rozumieniu sprawy nam zależy. A robiąc „przystanki” nie trzymasz się tej reguły, bo: opuszczasz miskę i ją zatrzymujesz po drodze, pies nie rusza w kierunku miski, a Ty nie dajesz smakołyka! Co więcej – po chwili opuszczasz ją niżej. Dlatego właśnie ważne jest, by tych zatrzymań nie było, by komunikaty od Ciebie płynące z Twoich zachowań były dla psa czytelne.

ETAP 2 – odejście przewodnika od miski

Celem tego etapu jest wzmocnienie przekazu, że momentem, gdy pies może coś zrobić jest wydanie hasła „proszę”.

Wydaj komendę „czekaj”, po czym postaw miskę, wyprostuj się i odejdź od niej na kilka kroków (3-4). Uważnie obserwuj psa: gdy zauważysz, że psiak wybiera się w stronę miski, szybko poderwij ją do góry i po chwili postaw ponownie (bez powtarzania komendy). Ponownie odejdź. Jeśli smakołyk w misce jest zagrożony, działaj jak przed chwilą. Jeśli zaś psiak cierpliwie siedzi, zatrzymaj się na ok. 5 sek, po czym powróć do miski i pozwól psu zjeść jej zawartość.

ETAP 3 – zatrzymywanie się psa i czekanie

Jeśli jest taka potrzeba, poproś członka rodziny/znajomego, by pomógł Ci z wykładaniem smakołyka do miski.

Posadź psa. Z miską w ręku odejdź krok-dwa, wrzuć smakołyk, odstaw miskę na ziemię, po czym wróć psa i zachęcając go smakołykiem oddal się od miski. Następnie zacznij przemieszczać się z psem na smyczy w kierunku miski. W połowie drogi  zatrzymaj psa komendą „czekaj”. Gdy pies się zatrzyma, pochwal go i po krótkiej chwili pozwól psu iść dalej wydając komendę „proszę” i podejdźcie do miski, by czworonóg mógł zjeść zasłużoną nagrodę. Gdy zje, zacznij oddalać się od miski, ale zanim odejdziesz, podrzuć do miski smaczki do kolejnej powtórki ćwiczenia. Możecie też wykonać całą sekwencję od początku.

Jeśli po „czekaj” pies nie zatrzymuje się, zablokuj możliwość dalszego ruchu smyczą. Poczekaj, aż poluzuje napiętą smycz, upewnij się, że nie próbuje podejść po zluzowaniu smyczy i dopiero wtedy pozwól podejść do miski wydając komendę „proszę”. 

Pamiętaj: im bliżej miski pies usłyszy „czekaj”, tym trudniej mu będzie wykonać to zadanie – jest to istotne zwłaszcza w pierwszych powtórkach. Zadbaj więc o dystans, który da psu szansę na sukces.