Nie – komenda przerywająca
Komenda przerywająca kryjąca się pod hasłem np. „nie” lub „ee” ma za zadanie przerwać zachowanie, które wykonuje pies, na etapie zamiaru lub prezentowania go. Przykładowo, jeśli zobaczę, że pies z uwagą spogląda na leżącego na blacie w kuchni pieczonego kurczaka, wypowiem hasło „nie” i (jeśli mój pies zna już to hasło) oczekuję, że pies zrezygnuje z zamiaru skoczenia na blat i wycofa się. Poza wypracowaniem tego hasła według poniższych instrukcji bardzo istotne jest, by hasło to zawsze naprawdę znaczyło, że czegoś nie da się zrobić lub coś należy przerwać. Jeśli bowiem Twój pies usłyszy hasło „nie” widząc rozrzucony chleb i nie zareaguje w żaden sposób, a Ty nie podejmiesz żadnego działania, by uniemożliwić mu zjedzenie go, wtedy cała nauka idzie na marne. Pies może czasem nie zareagować na hasło, nawet jeśli je zna – zwyczajnie pokusa może być zbyt silna. Jeśli jednak wydarzy się to w opisanej powyżej sytuacji, a pies będzie na smyczy, wtedy odpowiednią reakcją będzie zablokowanie psa na smyczy tak, by nie mógł podejść do chleba i zaczekanie, aż sam zorientuje się, że nie ma takiej możliwości. Ten moment rezygnacji warto również pochwalić i nagrodzić.
ETAP 1
Przygotuj po kilka smakołyków do każdej z dłoni. Kucnij, wyłóż smakołyki z jednej dłoni na ziemię tak, by pies to dostrzegł. Gdy tylko zwróci na to uwagę wypowiedz wybrane przez siebie hasło np. „nie”, zasłoń dostęp do smakołyków dłonią i cierpliwie poczekaj, aż pies przestanie interesować się smakołykami ukrytymi pod dłonią. Gdy odsunie głowę lub odejdzie, pochwal go i pokazując smakołyki w drugiej dłoni zachęć do odejścia od tego miejsca i wydaj nagrodę. Uwaga: za żadne skarby nie nagradzaj psiaka tym, co leży na ziemi – chcesz, by hasło „nie” oznaczało kategoryczny zakaz, tak jakby to co leży pod dłonią było trujące i niebezpieczne i jak gdybyś naprawdę nie chciał, by pies to zjadł.
ETAP 2
Podczas drugiego etapu zmieniamy nieco kontekst ćwiczenia i ćwiczymy w pozycji stojącej. Przygotuj kilka smakołyków. Upuść z niewielkiej wysokości jeden z nich tak, by pies to zauważył. Wypowiedz hasło „nie” i zasłoń dostęp do smakołyka nogą. Jeśli Twój pies odsunie się i przestanie starać się wydobyć smakołyk leżący na ziemi, pochwal go i nagródź odprowadzając smakołykiem z drugiej dłoni. Stopniowo zwiększaj poziom trudności poprzez upuszczanie smakołyków z większej wysokości oraz opóźniaj moment zasłaniania pokusy stopą. Etap ten uznajemy za zrealizowany, gdy możesz upuścić z dowolnej wysokości atrakcyjny smakołyk, a Twój pies usłyszawszy hasło „nie” nie próbuje go zjeść, a Ty nie musisz zasłaniać smakołyka stopą.
ETAP 3
Wyjdź z domu bez psa i pozostaw w wybranym przez siebie miejscu smakołyk – zależy nam na tym, by pies nie widział tego i by nie spodziewał się tego tak jak w poprzednich etapach, które mogły szybko skojarzyć mu się z sesją treningową i być przez to dużo łatwiejsze. Podczas tego etapu możesz posiłkować się, tak jak na nagraniu, karteczkami, które będą wskazówką dla Ciebie co do miejsca pozostawienia smakołyków. Jeśli ich nie używasz, zapamiętaj dobrze miejsce, gdzie pozostawisz smakołyk, z którego pies będzie rezygnował.
Wróć po psa i wyjdź z nim na smyczy w kierunku miejsca, gdzie leży smakołyk. Gdy pies dostrzeże go lub zacznie w inny sposób sygnalizować, że namierzył „zdobycz” wypowiedz komendę przerywającą np. „nie” i poczekaj na reakcję psa. Jeśli odwróci się, odejdzie od tego miejsca – sowicie to pochwal i nagródź. Jeśli nie zrobi tego od razu zaczekaj chwilę blokując smycz i nie pozwalając psiakowi podejść do smakołyka. Jeśli po chwili zrezygnuje – również pochwal go i nagródź. Warto żebyś wzmocnił decyzję psa swoim odejściem w przeciwnym kierunku – to dodatkowo zachęci psa do zrezygnowania i podążania za Tobą. Generalizuj tę umiejętność wybierając różne miejsca ukrycia kąsków oraz różną ich wartość.
Co może pójść nie tak?
– jeśli Twój psiak jest lękliwy, uważaj, by to ćwiczenie nie skojarzyło mu się z czymś nieprzyjemnym. Zapytaj trenera, czy to dobry moment na ćwiczenie tej umiejętności, czasem lepiej zaczekać, aż pewność siebie wzrośnie i dopiero wtedy uczyć psa rezygnowania w ten sposób. Jeśli to ćwiczysz, a Twój pies jest wrażliwy, uważaj na to, by ton głosu, którym wypowiadasz „nie” nie był podniesiony oraz by ruch dłoni lub stopy nie był gwałtowny. U niektórych psów takie gesty mogą powodować przestrach.- jeśli podczas trenowania etapu pierwszego Twój pies bardzo intensywnie próbuje dostać się do nagrody i boleśnie drapie Cię pazurami lub skubie zębami, możesz pominąć ten etap i zacząć od drugiego, w którym zasłaniasz dostęp do smakołyka stopą.